اثر نوع و مقدارکود دامی بر میزان وقوع و شدت بیماری‌های مهم، عملکرد و اجزای عملکرد پنبه (Gossypium hirsutum L.)

به منظور بررسی اثر مصرف کودهای دامی بر بیماری های مرگ گیاهچه، پژمردگی ورتیسیلیومی، لکه برگی آلترناریایی و عملکرد و اجزای عملکرد پنبه آزمایشاتی طی سال های 85-1383 به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با چهارتکرار در ایستگاه تحقیقات پنبه کردکوی (35 کیلومتری غرب شهرستان گرگان) اجرا شد. سه نوع کود دامی شامل گاوی، گوسفندی و مرغی و چهار مقدار آنها شامل صفر،10، 20 و30 تن درهکتار به عنوان فاکتورهای آزمایش مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که اثر سال بر صفات تعداد و طول شاخه زایا (0.05>P)، درصد و شدت بیماری لکه برگی آلترناریایی(0.01>P) معنی دار بوده است. اثرات اصلی نوع کود و مقدارکود بر طول شاخه زایای پنجم، وزن قوزه، درصد سبز، عملکرد وش، پژمردگی ورتیسیلیومی، درصد آلودگی آلترناریایی بوته در سطح پنج درصد و برتعداد قوزه در بوته، مرگ گیاهچه پس از خروج از خاک، شدت لکه برگی آلترناریایی در سطح یک درصد معنی دار بود. همچنین اثرات متقابل نوع کود× مقدارکود، بر وزن قوزه، تعداد قوزه، درصد سبز، عملکرد محصول و کلیه صفات بیماری اندازه گیری شده در سطوح پنج و یک درصد معنی دار بود. کودمرغی به مقدار20 تن و کودگاوی به مقدار10تن در هکتار به ترتیب بیشترین و کمترین عملکرد و اجزای عملکرد پنبه را تشکیل دادند. در بین تیمارهای کودی بیشترین درصد سبز و کمترین مرگ گیاهچه در تیمارکودمرغی به مقدار20تن، بیشترین و کمترین درصد آلودگی آلترناریایی در تیمارهای کودمرغی به مقدار10تن و کودگاوی به مقدار30تن و کمترین شدت آلودگی در تیمار کودگاوی به مقدار30تن در هکتار مشاهده شد. از نظر بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی،کمترین درصد بوته های بیمار و شاخص بیماری در تیمارکود مرغی به مقدار30 تن، بیشترین درصدآلودگی بوته در تیمارکودگوسفندی به مقدار10تن و بیشترین شاخص بیماری در تیمار کودگاوی به مقدار 10 تن در هکتار مشاهده گردید. بطور کلی بیشترین عملکرد و کمترین مرگ گیاهچه و پژمردگی ورتیسیلیومی بوته در تیمارهای کودمرغی مشاهده شد. با توجه به نتایج بدست آمده می توان اظهار داشت که مصرف کود مرغی در اراضی با آلودگی ورتیسیلیومی علاوه بر بهبود برخی صفات زراعی گیاه پنبه می تواند با کاهش شدت بیماری پژمردگی ورتیسیلیومی بوته از افت معنی دار عملکرد آن جلوگیری کند.